Araç kiralama firmalarının sayısının günden güne artmasıyla birlikte kullanıcılar ve firmalar arasında sorunlar yaşayabiliyor, dikkat edilmeyen sözleşme içerikleri kullanıcıyı mağdur edebiliyor. Yaşanabilecek olumsuzluklara karşı uyarılarda bulunan Avukat Mehmet Emin Biberli, İLKHA muhabirine sorunsuz bir araç kiralama ve teslim süreci için dikkat edilmesi gerekenleri konuştu.
"Firmanın kurumsal ve güvenilir olmasına dikkat edilmesi gerekiyor"
Av. Mehmet Emin Biberli
Araç kiralanan firmanın güvenilir olmasına dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayan Biberli, "Özellikle merdiven altı diye tabir edilen firmaların, daha çok şahısların yaptığı işletmelerin ki iki araç alarak kiralama yapılabiliyor, burada yapılan sözleşmeler ve senetler birçok problemi ortaya çıkarabiliyor. O yüzden firmanın kurumsal ve güvenilir olmasına dikkat edilmesi gerekiyor." dedi.
"Sözleşmeyi okumadan imzalamamak gerekiyor"
Araç kiralarken imzalanan sözleşmenin mutlaka okunması ve kiralanan aracın kontrol edilmesi uyarısında bulunan Biberli, "En azından 1-2 dakikamızı ayırarak sözleşmede hangi şartlar, neler var? Bunları okumadan imzalamamak gerekiyor. Sözleşmeyi okuduktan sonra teslim alacağımız aracın başına geçerek, araçta herhangi bir arıza lambası yanıyor mu? Dışarıdan bakıldığında kaportasında bir sorun var mı? Lastiklerini kontrol etmek gerekiyor çünkü siz aracı teslim alırken sözleşmelerde genellikle, 'Aracı sağlam ve eksiksiz teslim aldım' ibaresi oluyor. Aracı alıp yola çıktığınızda bunu 10 dakika sonra fark ettiğinizde, diğer şekilde ispat etmeniz mümkün olmuyor. Ya da diğer bir yöntem olarak fotoğraflama yapılabilir. Aracın başına geldiğimizde sağdan soldan, önden arkadan, her şekilde fotoğraflaması da yapılabilir. Aracın yakıtının da kontrol edilmesi gerekiyor. Aracı kaç litrede teslim aldıysanız o şekilde teslim etmeniz isteniyor. Bu durumlar öncelikle bakılması gereken noktalardır." şeklinde konuştu.
"Araç kiralama firmalarının kasko yapma zorunluluğu var"
Sözleşme içeriğinde aracın kasko ve sigorta yapılıp yapılmadığı kontrollerinin de unutulmaması gerektiğini ifade eden Biberli, "Araç kiralama firmalarının kasko yapma zorunluluğu var fakat bazı durumlarda sözleşmeye aracın kaskosu olmadığı yapılacak herhangi bir arızada veya kazada sorumluluğun kullanıcıda kiralayan kişi de olduğu gibi maddeler yazılıyor. Bunlar okunmadığı zaman bu şekilde bir sorumluluk almış olunuyor. Özellikle bu maddeye dikkat etmek oldukça önemlidir. Diğer bir yandan bazı firmalar senet imzalatmıyor ama sözleşmenin içeriğine ufak bir senet gibi bir şey sıkıştırabiliyor, öyle bir senet var mı yok mu diye de sözleşmenin kontrol edilmesi gerekiyor." diye konuştu.
"Zararı sizin karşılamanız talep edilebiliyor"
Aracın çalışır durumda olup olmadığının kiralayan kişi tarafından kontrol edilerek teslim alınması gerektiğine vurgu yapan Biberli, sözlerine şöyle devam etti:
"Aracı ilk aldığımızda koltuğa oturarak, aracın aksamında bir sıkıntı var mı veya çalıştırdığımızda herhangi bir arıza lambası yanıyor mu? Bunları ilk bakışta kontrol etmemiz önemli bir durum. 'Aracı teslim ederken sorunsuz ve eksik bir şekilde teslim ettik' deniyor fakat siz kiraladığınız aracı bıraktığınızda, kiraya veren firma aracı kontrol ediyor ve böyle bir arıza varsa 'Biz verirken böyle bir arıza yoktu, sizden kaynaklı bir sorun var' bununla ilgili zararı sizin karşılamanız talep edilebiliyor."
"Kaza tespit tutanağı tutulmalı"
Kiralanan araçla maddi hasarlı kaza yaşanması durumunda gerekli tutanakların hazırlanması ve kiraya veren firmaya bilgilendirilme yapılması gerektiğini söyleyen Biberli, şunları kaydetti:
"Öncelikle yapılması gereken aracı hiçbir şekilde hareket ettirmeden, gerekirse trafik polisini çağırmak, tutanak tutabileceklerse de kaza tespit tutanağı tutmaktır. Aracı her yönden yolu ve tabelaları gösterecek şekilde fotoğraflamak da önemlidir. Bunları yaptıktan sonra aracı bir kenara çekip hem firmaya bildirimde bulunmak, kesinlikle kaza tespit tutanağı tutularak karşı tarafın ehliyeti, ruhsat bilgileriyle birer fotokopileri de örnek olarak alınmalı. Yeni araç isteme durumları olabiliyor. Yine bu da sözleşmedeki maddelerle alakalı bir durumdur çünkü bunu her firma vermeyebilir veya karşılamayabilir. Tam tersi kiralayan kişinin bir kusuru varsa firma: 'Sen benim aracımı bu hale getirdin, beni kazançtan mahrum ettin' deyip, kiralayan kişiye dönebilir. Bazı firmalar ise bunu çok güzel bir şekilde, eğer alkol, uyuşturucu gibi çok ciddi kusurları yoksa kiralayan kişiye her türlü kazalı araç yerine yeni araç hizmeti sağlayabiliyor."
"Teminat senedi olduğu belirtilmeden herhangi bir senet imzalanmamalı"
Kurumsal firmalarda senet sisteminin olmadığına dikkat çeken Biberli, sözlerini şöyle tamamladı:
"Ondan ziyade kredi kartından teminat gibi bir miktar çekiliyor. O miktar da herhangi bir kusur, trafik cezası veya farklı bir durum yaşanmadığı müddetçe kiralayan kişiye geri iade ediliyor. Senet devam eden yerlerde şöyle olmalı: 'Senedin teminat senedi olduğu yazmalı ve kesinlikle boş bir senet olmamalı' sözleşmede de bu maddeye dikkat edilmeli. Açık ve boş verilen senetler sonrasında size icra takibi olarak dönebiliyor. Eğer bu senedin teminat senedi olmadığını söyleyecekseniz, bunu yazılı delillerle sizin ispat etmeniz gerekiyor ve doğrudan bir hafta içinde dilekçe ile de olmuyor. Yine orada bunu bir dava yoluyla yapmanız gerekiyor. Böyle bir borcunuz yoksa aksi takdirde boş bir senet veya teminat senedi olduğu belirtilmeden herhangi bir senet imzalanmamalı."
"Aracın kilometre sınırı olabiliyor"
Araç kiralayacaklara yeni olan araçların tercih edilmesi tavsiyesinde bulunan Biberli, şu ifadeleri kullandı:
"Kurumsal ve güvenli firmalarla çalışmak gerekiyor. Araçların da çok eski veya yüksek kilometre değil, daha ziyade düşük kilometre olan yeni araçların kiralanmasını tavsiye ediyoruz. Aracın kilometre sınırı olabiliyor. Kiraladığınız aracın günlük 300 kilometre sınırı var. Bunu bilmeden veya sözleşmeyi okumadan imzalandığınızda normal verilen ücretin dışında, o kilometreyi aşan her kilometre başına firma sizden ekstra ücret talep ediyor, buna da dikkat etmekte fayda var."
